بارکد GS1

سازمان GS1 یک انجمن بین المللی غیرانتفاعی است که برای بهبود مدیریت زنجیره عرضه و سایر فرآیندهای بازرگانی کالاها و خدمات در سال ۱۹۹۰ از ادغام موسسه شماره گذاری بین المللی اروپا ( EAN ) و شورای شماره گذاری یکنواخت ایالات متحد امریکا ( UCC ) ایجاد گردیده است. سازمان GS1 راهکارهایی برای زنجیره عرضه فراهم می نماید که موجب تقلیل هزینه ها و مدیریت بهینه زنجیره عرضه کالا می گردد. در GS1 از کد های ساده برای شناسایی کالا ها ، خدمات ، اموال و مکان ها در سطح جهان استفاده می شود. این کد ها و اطلاعات آن را می توان به صورت بارکد ، دیتابار ، دیتاماتریس و برچسب های فرکانس رادیویی ( RFID ) جهت پردازش الکترونیکی در فرآیندهای بازرگانی و تجارت الکترونیک ارایه نمود. مواردی که موجب می گردد GS1 عامل ارتباط اعضا زنجیره عرضه کالا و خدمات در عرصه ملی و بین المللی گردد به شرح زیر است :

• شناسایی ساده و منحصر به فرد کالا ها ، خدمات و مکان ها

• پردازش خودکار قلم کالای تجاری با استفاده از حامل های اطلاعاتی ( بارکد ، دیتابار و … )

• ایجاد ساختار اطلاعاتی استاندارد برای عرضه اطلاعات و پشتیبانی مبادله بین شرکای تجاری

تنوع کد ها در GS1 :

سازمان GS1 به جهت پوشش دهی تمام نیازهای اعضا زنجیره تامین در تبادل الکترونیک داده ها ( EDI ) تنوع وسیعی از کد ها و روش های کدگذاری را در برمی گیرد. برخی از مشخصه های بارز این کد ها به شرح زیر است :

• دارای قالب مشخصی برای تولید کد می باشند.

• کد های تولید شده در سطح جهان یکتا هستند.

در ادامه نحوه تولید کد های GS1-13 و GS1-128 تشریح می گردد :

کد GS1-13 :

کد GS1-13 به سازمان ها این امکان را می دهد که به تمامی قلم کالا های تجاری ( GTIN ) خود یک کد منحصر به فرد جهانی بدهند. این کد موجب تمایز کالای مورد نظر از سایر کالا های موجود در زنجیره تامین خواهد شد. اجزا یک کد GS1-13 به شرح زیر می باشد :

•  G1 الی G3 ارقامی است که معمولا GS1 به کشورها اختصاص می دهد. (برای نمونه پیش شماره ایران ۶۲۶ است)

• M1 الی M5 کد عضو می باشد که توسط نماینده GS1 در آن کشور به عضو اختصاص می یابد. (شرکت شماره گذاری کالا و خدمات نماینده GS1 در ایران است)

• N1 تا N4 سریالی است که اعضا به هر یک از تنوع محصولات خود اختصاص می دهند.

• C عدد آزمون است که مطابق با یک الگوریتم استاندارد GS1 محاسبه و تولید می شود.

کد GS1-128 :

چنانچه ضرورت داشته باشد اطلاعاتی از کالا نظیر تاریخ تولید ، تاریخ انقضا و … بر روی برچسب به همراه کد GS1-13 کالا ثبت گردد ، استاندارد GS1-128 این امکان را فراهم می آورد. در این استاندارد برخی از مشخصه های پر کاربرد زنجیره تامین که به صورت شناسه های کاربردی ( AI ) درآمده اند به همراه پاسخ مشخصه در کنار کد اصلی قلم کالا ( GS1-13 ) ثبت و نگهداری می شوند. برخی از شناسه های کاربردی کد GS1-128 در زیر فهرست شده است :

 بارکد GS1 :

تکنولوژی بارکد به منظور کمک به سازمان ها برای جمع آوری خودکار اطلاعات از روی بسته بندی محصولات و خدمات با استفاده از دستگاه های بارکد خوان ابداع شده است. وجود خطاهایی به مراتب کمتر و همچنین سرعت بالا در ثبت داده ها در بانک های اطلاعاتی از جمله مزیت های جمع آوری خودکار اطلاعات در مقابل ورود دستی آن است. آمار نشان می دهد به طور متوسط از هر ۳۰۰ کاراکتر اطلاعاتی که توسط کاربر با استفاده از صفحه کلید ثبت می شود یک خطا وجود دارد در حالی که احتمال خطای انتقال اطلاعات از روی بارکد ها به بانک های اطلاعاتی به ازای هر یک میلیون کاراکتر یک خطا می باشد. این ویژگی ها به همراه مزیت هزینه تولید و بکارگیری ارزان باعث شده است که بخش های مختلف صنعتی و تجارتی از تکنولوژی بارکد استفاده نمایند. هر بارکد شامل ستون هایی از میله های مستطیل تاریک و روشن است که طبق الگوریتمی تولید شده و در کنار هم قرار گرفته اند. امروزه الگوریتم های مختلفی برای تولید بارکد ها وجود دارد که رایج ترین آن توسط GS1 ارائه شده است. هر الگوریتم دارای قواعد خاصی برای رمزنگاری کاراکتر ها ، نحوه چاپ و خواندن بارکد و چگونگی کنترل خطا ها می باشد. تولید بارکد به تنهایی هیچ مزیتی برای سازمان ها به همراه ندارد. مزیت استفاده از بارکد ها زمانی آشکار می گردد که سازمان ها با بکارگیری از بانک های اطلاعاتی همگن (دارای ساختار اطلاعاتی یکسان) نسبت به تبادل الکترونیکی داده ها اقدام نمایند در این صورت بارکد ها موجب تسهیل و تسریع در شناسایی و نقل و انتقال اطلاعات کالا ها در زنجیره تامین می گردند. برخی دیگر از مزایای بکارگیری بارکد GS1 به شرح زیر است :

• کاهش زمان تحویل و حمل

• کاهش هزینه های مربوط به تشریفات اداری

• به اشتراک گذاری اطلاعات مربوط به کالا که امکان برنامه ریزی دقیق فعالیت ها را در سرتاسر زنجیره عرضه امکان پذیر می سازد

• بالا رفتن کارایی در جابجایی محصول ، بخصوص در هنگام سفارش ، ترابری ، دریافت ، تهیه مجدد ، کنترل سفارش و جمع آوری و تفکیک محصولات

• افزایش میزان صحت کار در کل چرخه تامین